Vrede op aarde en laat je schoonmoeder in haar waarde

I

fam

edereen herkent het wel die donkere dagen voor kerst. Iedereen is moe van de kerstinkopen en dan ook nog eens je schoonmoeder die de lat erg hoog legt met kerst. ‘Doe de afwas’, ‘Help je ook even mee met de tafel afruimen?’ Maar ze bedoelt het vast allemaal niet zo slecht.

Wat vooraf ging

Voordat je haar afvalt omdat zij voor de zoveelste keer begint over je (in haar ogen) verkeerde kledingkeuze moet je het volgende nagaan. Je schoonmoeder zat ooit ook in de rol van ‘de ideale schoondochter.’ Haar eigen schoonmoeder (de oma van je partner) was misschien altijd wel bezig tegen haar over haar slechte gewoontes en tekortkomingen. Deze tekortkomingen projecteert zij nu op jou.

Psychologisch aspect

Volgens psychologe Saskia Boender denkt het brein in tegenprestaties en is dat de reden dat je schoonmoeder vaak wat kort door de bocht vliegt. ‘Het brein is ontzettend kwetsbaar, op het moment dat het brein één negatieve ervaring ondergaat, ook al is deze niet eens traumatisch dan moeten er psychologisch gezien negen positieve ervaringen tegenover staan om gevoelsmatig te kunnen compenseren. Gebeurt dit niet dan heb je de poppen aan het dansen,’ zegt Saskia. Het is dus goed mogelijk dat je schoonmoeder toen ze zelf jong was vaak achter haar broek werd gezeten door haar eigen schoonmoeder en de kans is groot dat ze dat nu op haar eigen schoonzoon of dochter projecteert.

Geen balans

Saskia heeft wel een verklaring voor waarom schoonmoeder onbewust het verleden niet kan laten rusten. ‘Het komt vaak voor dat er nooit een punt is geweest waarop je schoonmoeder erkenning heeft gekregen van haar eigen schoonmoeder. Zeker mensen van vorige generaties gaven gewoon niet snel toe en ondanks dat schoonmama hoogstwaarschijnlijk een moderne vrouw is, leeft ze op dit punt van schoonfamilie nog in het verleden als het ware.’

Wat te doen?

Dit is slechts een mogelijkheid waarom je jezelf in het begin altijd zo moet bewijzen voor je schoonfamilie. Kerst is voor hen een goed moment om te peilen of jij de juiste keuze bent voor hun zoon of dochter. Ze willen immers net als alle ouders ‘het beste van voor hun kind’. En ja soms gaat dat ten koste van de schoon zoon of dochter. Er tegenin gaan heeft geen zin, zij houden zich aan hun eigen waarheid en ervaring, die blijft waarschijnlijk onbelangrijk. Als tip zou ik zeggen: zoek steun bij andere familieleden bij wie de ‘prestatiedruk’ minder is en praat alleen over je schoonmoeder met je partner anders escaleren dit soort familiekwesties onnodig snel. Schoonfamilie: je kan soms niet met maar ook zeker niet zonder ze.